Psikiyatri Uzman? Dr. Gamze Yüksel, sosyal medya ba??ml?l??? ve be?eni beklentisinin hayat? olumsuz etkiledi?ini söyledi.

Günümüzde teknolojinin geli?mesi ile birlikte sosyal medya kullan?m?n?n da yayg?nla?t???n? ifade eden Medicana Bursa Hastanesi Psikiyatri Uzman? Dr. Gamze Yüksel, özellikle pandemi döneminde fiziksel mesafe ile ilgili sorunlar?n, internet üzerinden yap?lan payla??mlar? artt?rd???n? ifade etti. Yüksel, "Özellikle genç ya? grubunun sosyal medyay? s?kl?kla kullan?ld??? görülmektedir. Gençler genellikle oyun oynama, video izleme gibi sebeplerle sosyal medyay? tercih etmektedir. Sosyal medya araçlar?, bilgi edinmeyi, toplulu?un bir parças? olmay?, görü? bildirmeyi, foto?raf, resim ve video payla?may?, ki?isel albüm ve an? biriktirmeyi, tan?d?k yüzleri bir araya getirebilmeyi, e?lenmeyi mümkün k?lan bir ortak alan sa?lamaktad?r. Sosyal medya sayesinde ilgilendi?imiz içeriklere ula??p, di?er insanlarla h?zl?ca ba?lant? kurabiliyoruz. Ancak sosyal medya, insanlardan kaçmak ya da onay kabul almak, be?eni almak için de kullan?labilmektedir" dedi.

Sosyal medya kullan?m?n?n sa?lad??? faydalar olmakla birlikte a??r? kullan?mlar?n?n ortaya ç?kard??? duru? bozuklu?u, görmede bozulma, uykusuzluk, zaman? yönetmekte zorluk, etkinliklere kat?lamama, sosyal medya d???nda ileti?im kurarken zorlanma, ders ba?ar?s?nda ve çal??ma veriminde dü?ü? gibi fiziksel ve sosyal sorunlarda art?? oldu?unu belirten Yüksel, "Teknoloji araçlar?na ve sosyal medya hesaplar?na h?zl?ca ula?abiliyor olmak sosyal medya kullan?m?na ilgiyi artt?rmaktad?r. Bununla birlikte sosyal medya uygulamalar? kullan?m amac?ndan ç?karak ba??ml?l?k haline de gelebilmektedir. Sa?l?kl? sosyal medya kullan?m?, sosyal medyay? istedi?imiz hedefe ula?mak için, rahats?zl?k duymadan, uygun zamanda kullanmakt?r. Ba??ml?l??? ise, bir nesne veya eylem üzerinde kontrol sa?layamama ve onsuz ya?am?n? sürdürememe durumu ?eklinde tan?mlayabiliriz. Her ne kadar çal??malarda sosyal medya ba??ml?l??? yer alsa da, te?his k?lavuzlar?nda sosyal medya ba??ml?l??? tan?mlanmam??t?r. ?nternet ba??ml?l??? olas? tan?m?ndan yola ç?karak bir tan?m yapmaya çal??abiliriz. Sosyal medya ba??ml?l???; sosyal medyay? kullanma iste?inin önüne geçememe, sürekli sosyal medyay? dü?ünme, sosyal medyaya ba?l? olmadan geçirilen zaman?n önemini yitirmesi, sosyal medya kullan?m?n? kontrol etme, azaltma ya da b?rakma giri?imlerinin sonuçsuz kalmas?, planlanandan daha uzun süre sosyal medyada kalma, kullan?mdan yoksun kal?nd???nda a??s? sinirlilik hali, sald?rganl?k olmas? ve ki?inin sosyal ve aile hayat?n?n giderek bozulmas? ile kendisini gösterir" diye konu?tu.

Ayr?ca kontrolsüz sosyal medya kullan?m?n?n, yaln?zl?k, sosyal becerileri eksikli?i, depresyon, benlik sayg?s?nda dü?üklük ve alg?lanan sosyal destek azl???yla ba?lant?l? oldu?u gösterildi?ini belirten Yüksel, "Duygudurum bozukluklar?, sosyal anksiyete bozuklu?u, madde kullan?m bozuklu?u da problemli internet kullan?m?na e?lik edebilmektedir. Be?enilmek, sevilmek, kabul görmek, onaylanmak insanlar?n evrensel ihtiyaçlar?d?r. Fakat bireyler bazen be?enilme, onay alma, kabul görme ihtiyaçlar? sebebiyle kendilerini fiziksel ya da ki?isel olarak oldu?undan farkl? göstermeye ve ba?ka insanlar?n beklentilerine göre davranmaya, kendilerinden ödün vermeye ba?lamaktad?rlar. Payla??m yaparken 'mükemmel' olma, 'toplumun güzellik standartlar?na uyma' gereklili?i hissedebilmektedir. Bunun için a??r?, kat?, sa?l?ks?z diyetler yapabilmekte, kendilerini daha farkl? göstermek için baz? foto?raf uygulamalar? kullanabilmekte ya da sürekli mutluymu? izlenimi vermeye çal??abilmektedirler. Bu ?ekilde davran?ld???nda ki?i oldu?u haliyle kabul edilme deneyimini ya?ayamamaktad?r. Çözüm olarak, payla??mlar?n alt?nda yatan ihtiyaçlara odaklanmak faydal? olabilir. Payla??m yapmadan ya da sosyal medyada vakit geçirmeden önce durup '?u an gerçekte neye ihtiyac?m var?' sorusu ki?ilere yard?mc? olabilir. 'Onay almaya m?, kabul görmeye mi, ait hissetmeye mi, ba? kurmaya m? ihtiyac?m var ve bunu sosyal medyadan almak yerine, daha sa?l?kl? olarak hangi yoldan alabilirim' diye kendinize sorabilirsiniz. Ayr?ca bireylerle ki?isel ihtiyaçlar? üzerine çal???lmas?, beden memnuniyetini geli?tirmeye, sosyal becerileri ve benlik sayg?s?n? güçlendirmeye yönelik destek verilmesi bu konuda faydal? olabilir. Günlük ya?am?n içerisinde, yüz yüze etkile?imlere olanak sa?layacak sosyal ve fiziksel aktivitelere yer vermek sosyal medya ba??ml?l???n? önlemede yard?mc? olabilir. Ki?inin sosyal, ailevi, mesleki, i?levselli?i bozulmaya ba?lad?ysa bir uzmandan yard?m al?nabilir" dedi.